Elżbieta Koterba
Zastępca Prezydenta ds. Rozwoju
Miasta Krakowa
Kraków to jedno z najbardziej atrakcyjnych gospodarczo miast Europy Środkowo-Wschodniej, co wpływa na liczbę lokowanych tu inwestycji zagranicznych oraz rozwój rodzimej przedsiębiorczości. Stolica Małopolski jest też największym ośrodkiem usług dla biznesu w Polsce i ósmym na świecie. Pozostaje również największym i jednym z najdynamiczniej rozwijających się regionalnych rynków biurowych w kraju. Trzeci raz z rzędu miasto zostało nagrodzone prestiżową nagrodą turystyczną „Zoover – The Best European City Trip 2016”, pokonując m.in. Wiedeń, Sewillę, Pragę, Wenecję, Rzym, Barcelonę oraz inne top destynacje turystyczne w Europie.
Tak, Kraków w ostatnich latach ma na swoim koncie wiele sukcesów, które nas bardzo cieszą, ale ani na moment nie przesłaniają nam problemów i wyzwań, przed którymi miasto stoi i będzie stać w perspektywie kilkunastu najbliższych lat. A te zapisane zostały szczegółowo we wchodzącej właśnie w życie Strategii Rozwoju Krakowa 2030.
Marzenie, cel, myślenie, działanie
Strategia Rozwoju Krakowa „Tu chcę żyć. Kraków 2030” jest podstawowym i najważniejszym dokumentem w procesie planowania przyszłości naszego miasta do 2030 roku, a jej przyjęcie przez Radę Miasta Krakowa stanowi zobowiązanie władz lokalnych wobec mieszkańców do prowadzenia zadeklarowanej i – co ważne – wspólnie wypracowanej polityki.
Treść Strategii wynika z jasno określonych potrzeb miasta i jego otoczenia i precyzuje konkretne działania podejmowane w celu osiągnięcia założonego stanu. Jako dokument składa się z wizji, czyli pożądanego obrazu miasta; misji, czyli ogólnych kierunków działań; kształtów, wartości, terminów, czyli celów strategicznych; oraz z odpowiedzi na pytania „kto?, jak?, co?”, czyli szczegółowych planów działania.
Podejmuje, w sposób przekrojowy, kwestie najważniejsze dla polityki rozwoju miasta, gwarantuje spójność zarządzania miastem (wszystkie planowane przez Urząd Miasta działania, zawarte w innych programach operacyjnych, muszą być z nią zgodne).
Podkreślamy atuty, wykorzystujemy szanse. Walczymy ze słabościami, minimalizujemy zagrożenia
Generalnym celem powstania Strategii jest nasza – władz miasta i mieszkańców – reakcja i odpowiedź na najważniejsze wyzwania przyszłości.
A są to np.: poprawa jakości powietrza, poprawa ładu przestrzennego, starzenie się społeczeństwa, zdolność przyciągania wyspecjalizowanych kadr, oczekiwania młodych ludzi związane z nowym, miejskim stylem życia, niechęć części społeczeństwa do tworzenia wspólnoty, niepewność krakowian wynikająca z procesów ekonomicznych.
Zatem Strategia, uwzględniając powyższe, przewiduje i definiuje atuty miasta, szanse, zagrożenia i problemy, proponuje rozwiązania, mobilizuje do działania, przygotowuje miasto i mieszkańców do wymogów zmieniającego się otoczenia, inicjuje
i prowadzi dialog dotyczący spraw miasta, wychodzi naprzeciw i wzmacnia aspiracje mieszkańców.
W naszej gminie to już trzeci dokument tego typu (po SRK 1999, SRK 2005) i o ile każdy z nich nieco inaczej określa wizję i misję Krakowa, o tyle zawsze wspólnym mianownikiem i nadrzędnym celem jest dobrostan mieszkańców, poprawa warunków i jakości ich życia.
W perspektywie 2030 roku kształtujemy Kraków jako nowoczesną metropolię: tętniącą kulturą, otwartą, bogatą, bezpieczną i przyjazną, w której o dalszym rozwoju miasta zadecydują, wzmacniane przez Urząd Miasta, aspiracje, kreatywność i przedsiębiorczość mieszkańców.
Partycypacja, czyli dialog
Strategia Rozwoju Krakowa 2030 nie jest, i nie powinna być, tworem autorskim władz lokalnych!
Partycypacja i partnerstwo są ważnymi zasadami i wartościami dla wspólnoty samorządowej, a skuteczność procesu jej wdrażania jest uzależniona od zaangażowania i aktywności wielu środowisk.
Tak też powstawała nasza Strategia: w wyniku partycypacyjnego i eksperckiego procesu współdziałania wielu grup i środowisk zaangażowanych od początku w prace planistyczne. Jest też efektem otwartych dyskusji i inicjowania różnorodnych form zaangażowania mieszkańców.
W wyniku tak szeroko zaprojektowanych konsultacji, z udziałem ponad 1000 osób, jest wspólnym, obywatelskim pomysłem na przyszłość Krakowa i zarazem dokumentem strategicznym miasta, w którego powstanie zaangażowała się najliczniejsza grupa mieszkańców.
Różnorodność zaangażowanych osób, ich głos w dyskusji i udział w pracach stanowi potężną siłę tej Strategii i odróżnia ją od poprzednich wersji.
Aby każdy mieszkaniec mógł się dowiedzieć o prowadzonych pracach i zaangażować w nie w odpowiedni dla niego sposób, podjęliśmy decyzję o szerokiej promocji w mediach (w tym społecznościowych), na indywidualnej stronie internetowej, poprzez zaproszenia na poszczególne wydarzenia, spotkania, konsultacje, debaty i warsztaty, a także poprzez stworzenie możliwości udziału w ankietach i przesłania opinii i postulatów on-line.
Prace nad Strategią zostały zainaugurowane w lipcu 2013 roku przyjęciem podstawowych założeń merytorycznych oraz – kolejno – rozpoczęciem prac analityczno-planistycznych, zdefiniowaniem elementów fundamentalnych: szans, zagrożeń, słabych i mocnych stron miasta, oraz wizji rozwoju Krakowa i misji samorządu.
Badania ankietowe, w ramach procesu partycypacji obywatelskiej prowadzone techniką wywiadu ulicznego, na stronie internetowej oraz w szkołach, bibliotekach i siedzibach dzielnic, pozwoliły nam na pozyskanie, już na samym początku procesu, głosu mieszkańców na temat aktualnych warunków życia w mieście oraz oczekiwań co do przyszłości Krakowa. W efekcie powstała diagnoza dająca pełny obraz sytuacji miasta z wielu punktów widzenia.
W trakcie cyklu otwartych debat i prac warsztatowych, z udziałem przedstawicieli samorządu, instytucji naukowych, społecznych i gospodarczych, opracowane zostały główne cele strategiczne i operacyjne, działania kluczowe, polityki, programy, projekty oraz propozycje wskaźników efektywności działań. Zarys projektu Strategii poddany został pod dyskusję samorządowców w trakcie ogólnopolskiej konferencji „Nowa polityka miejska – implikacje dla Strategii Rozwoju Krakowa 2030” oraz w trakcie Europejskiego Kongresu Samorządowego.
Poszukując głosu młodych mieszkańców, po raz pierwszy w Polsce w pracach nad Strategią Miasta wykorzystano formułę hackathonu, docierając z komunikatem do 43 tys. odbiorców w mediach społecznościowych, angażując potencjał i kreatywność młodych krakowian oraz włączając ich w proces twórczy dotyczący miasta. W trakcie trzydniowych warsztatów blisko 150 osób przez 24 godziny pracowało nad innowacyjnymi rozwiązaniami, z których 3 nagrodzone (projekty „KRKbot”, „Kraków-Zdrój”, „Project: Cracow”) zostaną zrealizowane w ramach SRK 2030. Partnerem wydarzenia był PKO Bank Polski, a w jury konkursowym zasiadali m.in. przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju i Ministerstwa Cyfryzacji.
Mieszkańcy zaproszeni zostali też do konsultacji społecznych, w ramach dwuczęściowych warsztatów pt. „Współpraca dla Strategii Rozwoju Krakowa 2030” oraz dwudniowych warsztatów „#patchwork2030”, ukierunkowanych na zaangażowanie w prace nad Strategią przedstawicieli wybranych środowisk: ekspatów, kobiet, seniorów, twórców kultury oraz branży outsourcingowej. W warsztatach brali udział Ambasadorzy SRK (prof. Zofia Gołubiew, Andrew Hallam, Julien Hallier, Bartosz Szydłowski i Ewa Wachowicz) oraz m.in. przedstawiciel Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Finalny projekt Strategii został ponownie publicznie zaprezentowany mieszkańcom wraz z zaproszeniem do przekazywania uwag i opinii osobiście lub poprzez m.in. ankiety on-line, fan-page
SRK 2030 na Facebooku.
W efekcie powstał ambitny dokument, precyzujący sześć głównych celów strategicznych dla Krakowa (wraz z przyporządkowanymi celami operacyjnymi, politykami, programami i projektami), jako rodzaj umowy społecznej z mieszkańcami na rzecz rozwoju miasta do roku 2030.
Zapraszam do lektury i do wspólnych działań. Bądźmy razem w trosce o nasze miasto.
więcej informacji