Poznaliśmy wyniki międzynarodowego konkursu na projekt Centrum Literatury i Języka „Planeta Lem”. Organizatorem było Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe oraz Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków. Do udziału zaproszono 71 uczestników. W pierwszym etapie zgłoszono 44 opracowania studialne, a do finału dostało się pięć projektów. Jury pod przewodnictwem Piotra Lewickiego wybrało zwycięzcę. Została nim warszawska firma JEMS Architekci, która otrzymała nagrodę w wysokości 75 000 złotych. Pozostali finaliści dostali po 25 000 złotych.
Konkurs miał za zadanie stworzenie jedynego w Polsce centrum literackiego, inspirowanego „Casa del Lector” w Madrycie czy „National Centre for Writing” w Norwich. Ogłoszono go we wrześniu 2018 roku.
W ramach Centrum będzie przygotowana wystawa multimedialna poświęcona Stanisławowi Lemowi oraz wystawa o języku i komunikacji. Wewnątrz przewidziane są wielofunkcyjne sale, w których będą się odbywać festiwale literackie i wydarzenia kulturalne. Ponadto zaplanowano stworzenie ogólnodostępnej mediateki, kawiarnio-księgarni i ogrodu. Centrum ma integrować krakowskie środowiska literackie. Kompleks będzie też miejscem festiwalowym dla programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Inwestycja powstanie na terenie XVIII-wiecznego budynku Składu Solnego na Zabłociu, przy ulicy Na Zjeździe 8. Zaplanowano zarówno rewitalizację już istniejącego obiektu, jak i budowę nowego. Otwarcie przewidziano na 2022 rok.
Zwycięska koncepcja w subtelny sposób odnosi się do futurystycznej wizji świata, licznymi elementami nawiązując do rzeczywistości znanej z literatury Lema. Wypiętrzenia w bryle budynku oraz na terenie go otaczającym tworzą wrażenie odrealnienia i stanowią charakterystyczny element projektu. Sylwetkę nowego kompleksu rysuje linia istniejącego już Składu Solnego oraz górujące nad nią wieże — peryskopy sygnalizujące obecność „Planety Lem” w krajobrazie Krakowa. Pięć struktur o wysokości 18,5 m wznosi się nad dawnymi zabudowaniami koszar i stajni. W ten sposób nowa forma nie zdominuje istniejącej już architektury, a wejdzie z nią w dialog, co symbolicznie oddaje misję „Planety Lem” — nowoczesną refleksję nad językiem i jego historią.
„Planeta Lem” jest światem równoległym, ale nierozerwalnie związanym z miejscem, w którym się znajduje. Budynek dawnego Składu Solnego stanowi główną inspirację dla struktury nowego obiektu. Zwielokrotniony moduł dawnej stajni rozciąga się na całą działkę i przenika z ogrodami, dając wrażenie nieskończoności. We wnętrzu zanika granica między starym i nowym budynkiem, a podział na poszczególne piętra w niektórych miejscach jest nieoczywisty. Struktura Planety Lem jest logiczna i matematyczna, a jej powtarzalność umożliwia dostosowywanie przestrzeni pod kątem funkcjonalnym do ciągle zmieniającej się rzeczywistości. Zbiór powtarzalnych, kubicznych pomieszczeń pozwala na eksplorowanie Planety Lem zgodnie ze scenariuszem wystawy, bądź wyobraźnią zwiedzających, dając szansę wykreowania ogromnej ilości równolegle tworzonych narracji. Architektura stanowi tu rodzaj języka ułatwiającego wizualizację naszych wyobrażeń.