Oprócz dochodów, na zdolność kredytową wpływ mają także spłacane zobowiązania. W jaki sposób obniżają one możliwości płatnicze? Co zrobić, aby podwyższyć swoją zdolność i zaciągnąć wyższy kredyt?
Kredyt może zostać przyznany tylko w sytuacji, gdy po spłaceniu wszystkich aktualnych zobowiązań będziemy w stanie spłacać ratę nowego kredytu. Po stronie zobowiązań banki uwzględniają wszystkie spłacane kredyty, ale także płacone składki ubezpieczeniowe czy pożyczki z zakładu pracy.
Raty kredytów i pożyczek
Dochód rozporządzalny i zdolność kredytowa zostanie obniżona w sytuacji gdy spłacamy już jakieś inne kredyty czy pożyczki. Nie ma większego znaczenia czy jest to kredyt mieszkaniowy, kredyt na samochód czy pożyczka, którą zaciągnęliśmy na z góry nieokreślony cel. Rata, którą co miesiąc płacimy zostanie policzona jako nasze zobowiązanie i obniży zdolność kredytową. Musimy jednak mieć świadomość, że często do wyliczania zdolności kredytowej, liczona przez bank jest znacznie wyższa kwota, niż ta, którą co miesiąc płacimy. Stanie się tak w przypadku, gdy kredyt, który już spłacamy jest w inne walucie niż zarabiamy. Jeśli mamy np. kredyt w euro czy we franku szwajcarskim, to jako miesięczne obciążenie zostanie przyjęta miesięczna kwota wyższa o minimum 20 procent niż płacona rzeczywiście rata. Banki są bowiem zobowiązane przez regulacje Komisji Nadzoru Finansowego do przyjmowania obowiązkowego buforu bezpieczeństwa na wypadek wzrostu kursu waluty. Trzeba mieć także świadomość, że część instytucji przyjmuje ten bufor na większym poziomie niż wymagają tego regulacje nadzorcze. Drugim powodem, dla którego rata kredytu może być przyjęta na wyższym niż płaconym poziomie jest ryzyko zmiennej stopy procentowej. Wiele kredytów ma zmienne oprocentowanie i w przypadku podwyżki stóp procentowych rata kredytu się zmieni. Aktualnie mamy historycznie niskie poziomy, zatem ryzyko wzrostu stóp procentowych w najbliższych latach jest duże. W związku z tym przy liczeniu zdolności kredytowej banki także takie ryzyko powinny uwzględniać.
Jedna rata to też obciążenie
Z reguły nie ma większego znaczenia ile rat pozostało do spłaty. Tak samo obciąży zdolność kredytową kredyt mieszkaniowy, który będzie spłacany jeszcze przez kilkanaście lat, jak i pożyczka zaciągnięta np. na 6 miesięcy. Jednak w przypadku zobowiązań na krótki termin warto zastanowić się nad jej wcześniejszą spłatą. Będzie to relatywnie niewielki wydatek w porównaniu z wcześniejszą spłatą kredytu mieszkaniowego, jednak zdolność kredytowa może znacząco wzrosnąć. Kilka lat temu część banków nie uwzględniała zobowiązań do spłaty których pozostały np. tylko 3 miesiące, jednak obecnie nawet w sytuacji, gdy mamy do spłaty już tylko jedną ratę zobowiązanie takie zostanie uwzględnione.
Limity w ROR, kredyty odnawialne, karty kredytowe
Z punktu widzenia banku zobowiązaniem są także wszelkiego rodzaju kredyty odnawialne czy karty kredytowe. Nawet w sytuacji, gdy z nich nie korzystamy, albo spłacamy wszystko po zakończeniu okresu bezodsetkowego, banki także potraktują to jako potencjalne zobowiązanie. Możliwa jest przecież sytuacja, gdy tuż po zaciągnięciu nowego kredytu zadłużymy się maksymalnie na karcie kredytowej. Do obciążeń oczywiście nie jest przyjmowana cała kwota przyznanego limitu, ale tylko około 4–6 procent. Wynika to z faktu, że minimalna kwota płatności jaką musimy co miesiąc spłacić w przypadku karty kredytowej, to właśnie około 5 procent. Zatem jeśli zadłużymy się wykorzystując cały limit, to co miesiąc właśnie około 5 procent limitu będziemy musieli regulować. Warto więc pozamykać wszystkie zbędne karty kredytowe czy limity w ROR, ewentualnie obniżyć ich poziom. Efektem tego będzie wzrost zdolności kredytowej.
Inne pożyczki
Domowy budżet obciążają także inne pożyczki, również te zaciągnięte w firmach pożyczkowych. Mimo iż nie zawsze są one odnotowywane w rejestrach Biura Informacji Kredytowej, to kredytobiorca także jest zobowiązany do wykazania ich we wniosku kredytowym, a takie zobowiązanie obniży zdolność kredytową. Taki sam efekt przyniosą również pożyczki np. z Funduszu Świadczeń Socjalnych czy inne pożyczki od pracodawcy. Te zobowiązania także obniżają zdolność kredytową.
Ubezpieczenia
Część banków jako miesięczne zobowiązania traktuje także płacone przez nas składki ubezpieczeniowe, nawet w sytuacji gdy są to ubezpieczenia dobrowolne. Jeśli jednak bank nie liczy tych płatności do zobowiązań, to każdy kredytobiorca samodzielnie powinien te kwoty uwzględnić. We własnym zakresie każdy powinien oszacować swoje możliwości finansowe i na tej podstawie także określić jak dużą ratę kredytu będzie w stanie płacić. Własna ocena możliwości finansowych jest często ważniejsza, niż ta dokonana przez bank. Każdy kredytobiorca sam wie ile co miesiąc rzeczywiście wydaje, jakie są koszty utrzymania jego i rodziny i na tej podstawie rzetelniej niż bank może oszacować swoje możliwości. Policzone zgodnie z prawdą koszty życia i spłaty zobowiązań pozwolą na uniknięcie w przyszłości problemów ze spłatą zobowiązań.
Michał Krajkowski
Główny Analityk Notus Doradcy