Większość opłat pobieranych przez notariusza to kwoty, które następnie przekazywane są przez niego na rzecz innych podmiotów – Urzędu Skarbowego lub Sądu – w formie opłat lub danin publicznych.
Kupując mieszkanie, poza właściwą ceną nabywanego lokalu, musimy liczyć się z szeregiem dodatkowych kosztów. Koszty te związane są m.in. z opłatami kredytowymi, opłatami sądowymi, podatkami oraz wynagrodzeniem notariusza. Dodatkowe opłaty, towarzyszące zakupowi nieruchomości, mogą być większe w przypadku zakupu nowej nieruchomości, a to ze względu na konieczność założenia księgi wieczystej lub dokonania dodatkowych, odpłatnych czynności przed Sądem. Poniżej przedstawiam skrótowe wyjaśnienie dotyczące tych opłat, które pobierane są przez notariusza podczas sporządzania umowy przenoszącej własność lokalu, a która to umowa zawsze sporządzana jest w formie aktu notarialnego.
Za sporządzenie określonego aktu notarialnego pobierana jest tzw. taksa notarialna, czyli wynagrodzenie notariusza sporządzającego umowę. Jego wartość została określona w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Kwota wynagrodzenia uzależniona jest zawsze od wartości nieruchomości i może wynosić maksymalnie (poniżej podano graniczne wartości nieruchomości oraz maksymalną wysokość wynagrodzenia notariusza):
- do 3000 zł – 100 zł;
- powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
- powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;
- powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
- powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
- powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
- powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.
Jak wynika z rozporządzenia określającego powyższe wartości, pozostają one maksymalne, a zatem notariusz nigdy nie będzie mógł pobrać kwoty wynagrodzenia większej, aniżeli wynika to ze wspomnianego aktu prawnego. Opisywane wynagrodzenie notariusza każdorazowo powiększane jest o właściwą stawkę podatku VAT.
Notariusz sporządzając umowę zobowiązany jest do pobrania – a następnie przekazania do właściwego Urzędu Skarbowego – podatku od czynności cywilnoprawnych (zwyczajowo określany jako podatek PCC). Podatek ten uiszczamy wyłącznie w przypadku zakupu mieszkania z rynku wtórnego i wynosi on 2% wartości nieruchomości. Podatku tego nie zapłacimy więc kupując mieszkanie od dewelopera. Dodatkowy obowiązek zapłaty podatku PCC pojawia się także podczas ustanawiania hipoteki. Co istotne, kwota pobranego przez notariusza podatku PCC w całości przekazywana jest do Urzędu Skarbowego, a notariusz jedynie pośredniczy podczas tych czynności.
Ostatnią grupą opłat, które pobierane są przez notariusza podczas sporządzania aktu notarialnego są opłaty sądowe – właściwe dla postępowania wieczystoksięgowego. Opłaty te dotyczą m.in. zakładania nowych ksiąg wieczystych, ujawniania wpisów prawa własności i innych, zależnych każdorazowo od wniosków kierowanych do Sądu, a zawartych w sporządzanym akcie notarialnym.
Częściowo podsumowując należy zauważyć, że większość opłat pobieranych przez notariusza to kwoty, które następnie przekazuje on do innych podmiotów – Urzędu Skarbowego lub Sądu – w formie opłat lub danin publicznych.
Poza powyższymi opłatami, pobieranymi podczas sporządzania aktu notarialnego, nie możemy zapomnieć o innych obciążeniach finansowych, które dotyczyć mogą: podatku dochodowego, prowizji pośrednika nieruchomości, czy kosztów uzyskania kredytu. Jedynie na marginesie wskazuję, że obowiązki podatkowe kształtują się zdecydowanie inaczej w przypadku nabycia nieodpłatnego – tj. m.in. w przypadku darowizny nieruchomości lub nabycia jej w spadku. Wówczas należy dokonać właściwego zgłoszenia do Urzędu Skarbowego, który w określonych przypadkach zwolni nas w całości od obowiązku zapłaty podatku (jeżeli do przejścia prawa własności dojdzie między najbliższymi członkami rodziny), względnie dojdzie do dookreślenia w drodze decyzji wysokości należnego podatku (jeżeli do przejścia prawa własności dojdzie między osobami obcymi).
Kancelaria Adwokacka
Adwokat
Mateusz Stelmach-Hawełka
www.stelmach-hawelka.pl